Şair Gertrude Stein ölüm döşeğindeyken sevgilisi Alice B Toklas kulağına eğilir ve fısıldar: “Yanıt ne Gertrude?’’, Stein yanıtlar: “Soru ne?’’ Acaba cevabını gerçekten çok merak ettiğimiz, yaşamın kritik süreçlerinde bizi sinsice takip eden ve her daim sancısını çektiğimiz ve yanıtını beklediğimiz asıl sorumuz ne? Hayatın anlamı olabilir mi mesela? “Niçin yaşamalıyım? Niçin bir şey yapmaktayım? Hayatta beni bekleyen zaruri ölümün mahvetmeyeceği bir gaye var mıdır?” diye sorar Tolstoy. Hayatın bu en büyük hakikatiyle yüzleşmeden ve “Nereye gidiyorum?’’ sorusunu cevaplamadan, en derinimizden gelen anlamla ilgili arayışımızı tatmin edecek şekilde bir hayat rotası çizmemiz mümkün değildir. Ümitsiz bir şekilde çöldeki derin kuyuda kalmış kişinin, önündeki iple ilgilenmemesi düşünülemez. İşte o ip, uğrunda yaşanmaya ve ölmeye değecek bir hakikat ile insan hayatına dâhil olur İnsan daima, başka hiçbir insan veya imkân tarafından telafi edilemeyecek olan bir eksiklik, bir tamamlanmamışlık duygusu taşır. Bu eksiklik hissi, insanın bir kusuru değil, ilahi olanla tamamlanması ve dengeye ulaşabilmesi için bırakılmış olan fıtri bir boşluktur ve bazen anlam arayışı anlamın tam da kendisidir. Yaşamdaki dengenin de bilinciyle, dünyada ne kadar fazla isen o kadar eksik, ne kadar eksik isen o kadar fazla olduğunun farkına vararak arayışımızı sürdürmeliyiz. Zaten bu anlam arayışından daha önemli, daha sarsıcı, daha muazzam ne olabilir hayatta? Hayatın dört yol ağzındasın ve bu yolların yalnız biri mutluluğa gidiyor. Sarp, dikenli, gösterişsiz bir yol. Ama uçuruma açılmayan, yalnız o. Bu arayış sırasında bazen sorabilirsin bu yol nereye gidiyor diye. Bunu büyüyen bir asmaya sorduğunda cevabı şöyle olacaktır: “Hiç bilmiyorum. Ama güneşe doğru büyüyorum.”
